Overspannenheid en burn-out zijn al jaren het grootste deel van de meldingen van psychische beroepsziekten. Zij leiden vaak tot langdurige uitval. Als belangrijkste oorzaak wordt vaak een te hoge inhoudelijke werkbelasting of interpersoonlijke problemen (werkrelaties, gebrek aan sociale steun, pesten of arbeidsconflicten) aangegeven. Regelmatig wordt in zo’n geval de werkgever aansprakelijk gesteld vanwege een schending van zijn zorgplicht als bedoeld in artikel 7:658 BW. Soms slaagt een werknemer daarin, maar lang niet altijd.

Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 13 november 2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:4662

Kort geleden moest het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch oordelen over de aansprakelijkheid van een ziekenhuis. Een laborante, die al 39 jaar in dienst was, raakte arbeidsongeschikt vanwege psychische klachten. De laborante stelde dat de werkdruk te hoog was geworden, waardoor zij last kreeg van stress. Zij kwam ongeveer 9 maanden thuis te zitten. Zij is vervolgens op arbeidstherapeutische basis weer gestart met werk gedurende 2 uur per dag, 4 dagen in de week. Totdat zij 3 maanden later toch weer uitviel.

Bij de rechtbank vorderde de laborante van haar werkgever een betaling van € 223.551,27 (waarschijnlijk hoofdzakelijk vanwege het verlies van arbeidsvermogen). Haar werkgever heeft daartegen verweer gevoerd en heeft die procedure gewonnen. De laborante gaat dan in hoger beroep, waarbij zij haar vordering matigt tot € 100.000,-. Zij voert onder meer aan: a) dat zij is blootgesteld aan een te hoge werkdruk, b) dat haar werkgever in strijd heeft gehandeld met artikel 18 Arbowet door haar niet in de gelegenheid te stellen om periodiek onderzoek te verrichten naar de gezondheidsrisico’s van het werk en c) dat de re-integratie te vroeg is gestart, waardoor zij uiteindelijk volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is verklaard. De vordering van de laborante wordt ook in hoger beroep afgewezen, omdat haar werkgever haar stellingen gemotiveerd weet te betwisten en zij (wederom) niet slaagt in de onderbouwing van die stellingen.

Onderbouwing van een burn-out claim in het algemeen

Een werknemer die claimt een burn-out te hebben opgelopen door zijn werk, dient allereerst voldoende te onderbouwen dat hij in de uitoefening van zijn werk is blootgesteld aan werkomstandigheden die tot een burn-out kunnen leiden (zoals bijvoorbeeld een te hoge werkdruk).

Omdat ook andere factoren (zoals privéfactoren) tot burn-out klachten kunnen leiden, zal een werknemer in een gerechtelijke procedure bovendien voldoende feiten en omstandigheden met betrekking tot zijn werksituatie moeten stellen, op grond waarvan kan worden aangenomen dat zijn klachten door zijn werk en niet door iets anders zijn ontstaan. Er zal in dat verband door rechters meestal geen genoegen genomen worden met een enkele brief van de huisarts of psycholoog, waarin de diagnose ‘burn-out’ slechts berust op mededelingen van de werknemer zelf. Er is dan immers nog geen bewijs van bijvoorbeeld de feitelijke werkomstandigheden, en ook niet van mogelijke alternatieve oorzaken.

Indien een werknemer zijn werkgever met succes aansprakelijk wil stellen voor een burn-out, dan heeft verder als belangrijke voorwaarde te gelden dat het risico daarop voor zijn werkgever kenbaar was, althans kenbaar had behoren te zijn. Dit betekent dat een werknemer in beginsel tijdig en op voldoende klemmende wijze bij zijn werkgever zal moeten klagen over de te hoge werkdruk, zodat een werkgever daaruit kan afleiden dat de werkzaamheden gevaarlijk zijn voor diens gezondheid en hij redelijkerwijs de kans heeft om daar op te kunnen anticiperen.

Dit betekent overigens niet dat een werkgever achterover kan leunen en pas in actie hoeft te komen als een werknemer klaagt over zijn stressklachten, of pas zodra die werknemer uitvalt. Een werkgever heeft namelijk ook een onderzoeksplicht. Artikel 5 Arbowet verplicht een werkgever bijvoorbeeld zich te verdiepen in de gezondheidsrisico’s op de werkvloer, via het uitvoeren van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Daar hoort onderzoek naar risico’s op psychische overbelasting van werknemers bij. Ook mag een werkgever niet blind zijn voor structureel overwerk door zijn werknemers.

Meer weten?

Voor meer informatie over werkgeversaansprakelijkheid bij een burn-out kunt u vrijblijvend contact opnemen met Stijn Kerkhof. Een artikel van Stijn over dit onderwerp werd eerder gepubliceerd in het Tijdschrift Letselschade in de Rechtspraktijk.